مزیت اصلی و منحصربه‌فرد ساخت پروژه‌ها به روش پیش‌ساخته سرعت بالای اجرا است. ساخت پروژه به‌صورت پیش‌ساخته می‌‌تواند سرعت ساخت را ۵۰ درصد افزایش و مجموع هزینه‌ها را تا ۲۵ درصد کاهش دهد. اولین قدم بررسی تمام شرایط، محدودیت‌ها و اهداف پروژه است. ابتدا باید پاسخی برای این سؤال یافت: آیا اجرای این پروژه به‌صورت پیش‌ساخته بهترین انتخاب است؟ وقتی ساخت سریع و حداکثر کارایی اولویت اصلی باشد بهترین نتایج از اجرای سازه به‌صورت پیش‌ساخته حاصل می‌گردد. باید توجه داشت که ساختمان‌سازی به روش پیش‌ساخته اصول و ضوابط خاص خود را دارد که حتماً باید مدنظر قرار گیرند. مبحث یازدهم از مقررات ملی ساختمان اختصاصاً به طرح و اجرای صنعتی ساختمان‌ها و ساخت سازه‌های پیش‌ساخته می‌پردازد. رعایت تمام اصول مندرج در مقررات ملی ساختمان برای اجرای پروژه‌های پیش‌ساخته الزامی است.
انتخاب زمین
هم فضاهای کوچک و هم سازه‌های بزرگ را می‌توان به‌صورت پیش‌ساخته اجرا نمود. اما در اجرای ساختمان‌ها به روش پیش‌ساخته انتخاب زمین از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این روش عناصر ساختمانی در کارخانه تولید و سپس به محل سایت انتقال داده می‌شوند. برای جابه‌جایی و نصب این عناصر باید از جرثقیل و سایر تجهیزات مربوطه بهره برد. به همین جهت در هنگام انتخاب زمین برای هر پروژه پیش‌ساخته باید موارد زیر را در نظر داشت:
- دسترسی مناسب برای تردد خودروهای سنگین
- داشتن فضای کافی برای قرارگیری تجهیزات
- آزمایش خاک و اطمینان از استحکام بستر زمین
طراحی و اجرای ساختمان‌های پیش‌ساخته
در پروژه‌های پیش‌ساخته بنا بر شرایط و خواست کارفرما بین ۶۰ تا ۹۰ درصد از کار در خارج از سایت انجام می‌شود. مزیت مهم این روش این است که هم‌زمان با تولید قطعات در کارخانه، آماده‌سازی بستر زمین و زیرساخت‌ها در محل سایت پروژه در حال انجام است. بدین ترتیب در زمان و هزینه‌ها صرفه‌جویی می‌شود و اتلاف وقت و سرمایه به حداقل ممکن می‌رسد. اما در ساخت به روش سنتی مراحل باید به ترتیب و یکی بعد از دیگری انجام شوند و اجرای هر مرحله وابسته به اتمام مرحله قبل است. در مجموع فرایند طراحی و ساخت یک ساختمان پیش‌ساخته شامل مراحل زیر است:
طراحی نقشه‌ها و جزئیات اجرایی (دتایل‌ها)
قبل از شروع به طراحی باید نقشه‌برداری از سایت انجام شود و ابعاد و شیب دقیق زمین تعیین گردد. طراحی نقشه‌ها بر اساس نیازهای کارفرما انجام می‌شود و محدودیتی در سبک طراحی وجود ندارد. تمام جزئیات اجرایی و دتایل‌های مربوط به اتصالات و نصب باید در همین مرحله طراحی و ترسیم گردند.
برای طراحی یک ساختمان پیش‌ساخته باید حتماً از نرم‌افزارهای BIM استفاده کرد. BIM (Building Information Modeling) به معنای مدل‌سازی اطلاعات ساختمان است. بدین معنا که تمام جزئیات و اطلاعات مرتبط به سازه مشخص می‌گردند. بدین ترتیب ساخت عناصر و همچنین اجرای ساختمان بدون هرگونه پرت مصالح و با بالاترین کیفیت ممکن می‌گردد.
تأیید طرح‌ها توسط کارفرما و تطبیق با ضوابط
نقشه‌های ساختمان بعد از طراحی و پیش از ساخت باید توسط کارفرما مورد بررسی قرار گیرند و انطباق آنها با نیازهای کارفرما تأیید گردد. پس از آن باید از سازگاری نقشه‌ها با ضوابط و مقررات منطقه‌ای و کشوری اطمینان حاصل کرد. ابعاد و اندازه‌های فضاهای ارتباطی (راهروها، پله‌ها و…) از جمله مهم‌ترین مواردی هستند که باید کاملاً بر اساس استانداردها طراحی گردند.
ساخت قطعات و اجزا در کارخانه
تمام عناصر پیش‌ساخته در کارخانه و طی یک فرایند تماماً صنعتی تولید می‌شوند. بدین ترتیب علاوه بر افزایش سرعت کار، امکان کنترل کیفی در تمامی مراحل ساخت وجود دارد. تجهیزات و دستگاه‌های کارخانه این توانایی را دارند که عناصر را به طور دقیق و با خطایی کمتر از ۵ میلیمتر تولید نمایند.
انتقال اجزای پیش‌ساخته به سایت
انتقال عناصر پیش‌ساخته به محل پروژه توسط خودروهای حمل بار انجام می‌شود. در مرحله طراحی و تولید باید به محدودیت‌های ترافیکی و حداکثر ابعاد و ظرفیت خودروهای حمل بار توجه شود تا انتقال قطعات پیش‌ساخته به سایت به‌سرعت و به‌آسانی امکان‌پذیر باشد.
جای‌گذاری و نصب عناصر پیش‌ساخته
مقدمات لازم برای اجرای ساختمان و نصب عناصر پیش‌ساخته از جمله ساخت فونداسیون از قبل انجام شده‌اند و شرایط برای جای‌گذاری نهایی جداره‌های پیش‌ساخته آماده شده است. در مرحله نصب بسته به ابعاد قطعات و عناصر باید از جرثقیل یا نیروی کار متخصص برای انتقال هر عنصر پیش‌ساخته به محل مورد نظر استفاده کرد.
ساخت دیوارها و سقف پیش‌ساخته با ساندویچ پانل
برای تولید دیوارها و سقف پیش‌ساخته از متریال‌های مختلفی می‌توان استفاده کرد. مقاومت بالا، دوام طولانی، وزن سبک و قیمت مناسب مهم‌ترین ویژگی‌هایی هستند که یک متریال پیش‌ساخته باید داشته باشد. ساندویچ پانل تمام این ویژگی‌ها و بسیاری از مزیت‌های دیگر را دارا است و گزینه‌ای ایده‌آل برای اجرای ساختمان‌های پیش‌ساخته محسوب می‌شود. قطعات دیوار و سقف ساندویچ پانل با توجه به ابعاد و اندازه‌های مندرج در نقشه‌ها در کارخانه تولید می‌گردند. هر یک از این عناصر پیش‌ساخته پس از قرار گرفتن در محل نهایی خود به‌سرعت به سطوح مجاور متصل شده و آب‌بندی و هوابندی نهایی جداره‌ها انجام می‌شود.
ساندویچ پانل‌ها را می‌توان در هر طول دلخواهی بین ۲ تا ۱۳.۶ متر تولید نمود و مطابق با نقشه‌ها برش زد. بدین ترتیب بر خلاف روش‌های دیگر ساخت، در اجرای پروژه‌ها به‌صورت پیش‌ساخته پرت و اتلاف مصالح (Construction debris) به حداقل ممکن می‌رسد. برای تعیین ضخامت عناصر پیش‌ساخته باید به اقلیم منطقه توجه داشت؛ زیرا پانل‌هایی با ضخامت بیشتر مقاومت بیشتری در برابر تبادل حرارتی دارند.
نازک‌کاری و تجهیز
نصب تجهیزات سرمایشی و گرمایشی، تأسیسات روشنایی، پوشش داخلی جداره‌ها، اجرای متریال نهایی کف و… در این مرحله انجام می‌شوند. در روش ساخت غیر پیش‌ساخته زمان زیادی صرف مرحله تجهیز و بخصوص نازک‌کاری می‌شود؛ اما در ساختمان‌های پیش‌ساخته زمان و هزینه کمتری برای این مرحله نیاز است و نتیجهٔ نهایی هم کیفیت بالاتری دارد و اصطلاحاً تمیزتر از کار درمی‌آید. در طراحی و تولید عناصر پیش‌ساخته تمام محل‌های عبور تأسیسات در نظر گرفته شده‌اند و از همین رو در مرحله نصب و راه‌اندازی تجهیزات و تأسیسات نیازی به سوراخ کردن و ایجاد خدشه به عناصر پیش‌ساخته نیست. همچنین محل درب و پنجره‌ها از قبل در دیوارها تعبیه شده است. برای پوشش داخلی دیوارها و کف نهایی فضا از مصالح و متریال‌های مختلفی می‌توان بهره برد و ساختمان‌های پیش‌ساخته هیچ محدودیتی در این زمینه ندارند.
محوطه‌سازی و تحویل
از آنجا که در اجرای پروژه‌ها به روش پیش‌ساخته کاهش زمان ساخت و بهره‌برداری سریع از سازه مهم‌ترین اولویت است برای اجرای کف و دیوارهای محوطه می‌توان از قطعات پیش‌ساخته استفاده کرد. رایج‌ترین نوع عناصر پیش‌ساخته برای محوطه‌سازی از جنس بتن هستند. دیوارهای آماده بتنی را می‌توان به‌سرعت در اطراف محوطه قرار داد. همچنین تایل‌های بتنی پیش‌ساخته که به طور خاص برای کفسازی محوطه طراحی و تولید می‌گردند، فرایند نصب آسانی دارند و دارای دوام بالا و زیبایی چشمگیری هستند.
با وجود استقبال فعالان صنعت ساختمان از اجرای پروژه‌ها به روش پیش‌ساخته، شرکت‌های اندکی در کشور وجود دارند که توان فنی و تجربه کافی را در این زمینه داشته باشند. شرکت ماموت ساختمان سابقه طراحی و اجرای پروژه‌های پیش‌ساخته متعددی را در کارنامه دارد. پروژه‌های پیش‌ساخته عصر نوین بهاباد و گهر حدید سیرجان از جمله نمونه‌های شاخص و موفقی هستند که شرکت ماموت ساختمان در سریع‌ترین زمان و با هزینه‌ای به‌صرفه طراحی و اجرا نموده و به مرحله بهره‌برداری رسانده است. ماموت ساختمان برای اجرای ساختمان‌های پیش‌ساخته از ساندویچ پانل استفاده می‌کند. بدین ترتیب علاوه بر افزایش سرعت و کاهش هزینه ساخت، تبادل حرارت هم به حداقل ممکن رسیده و در مصرف انرژی صرفه‌جویی می‌شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه هزینه‌ها و شرایط اجرای پروژه‌ها به‌صورت پیش‌ساخته با کارشناسان ما تماس بگیرید.
